Gdy za oknem widzisz bezchmurne niebo, a na termometrze w szybkim tempie przybywają kolejne kreski, to wiedz, że zaczyna się nie tylko kalendarzowe lato! Ten wspaniały czas w roku jest trudnym momentem dla naszej skóry poddawanej nadmiernej ekspozycji na słońce i promieniowanie UV. Z poniższego artykułu dowiesz się jakie zagrożenia i korzyści może nieść ze sobą długie opalanie!
Promieniowanie ultrafioletowe (inaczej nazywane nadfioletowym, nadfioletem lub UV), podzielono w zależności od długości fali na trzy główne obszary, które wywołują odmienne działanie biologiczne i docierają do różnych warstw skóry: UV-C, UV-B i UV-A.
Jak działa promieniowanie UV?
Człowiek odbiera promienie UV przez dwa układy – skórę oraz narząd wzroku. Głębokość ich penetracji uzależnione jest od struktury powłok skórnych, pigmentacji, unaczynienia oraz długości fali. Przenikanie promieni przez skórę zwiększa się wraz z długością fali. UV typu A w 50% przenika przez naskórek i tylko 1% dociera do tkanki podskórnej, z kolei UV-B jest przede wszystkim przez niego pochłaniane, a w nieznacznym stopniu dociera do skóry właściwej. Grubość warstwy rogowej decyduje o odbijaniu promieniowania ultrafioletowego, pod jego wpływem następuje jej zgrubienie.
Naturalnym źródłem ultrafioletu o zmiennym natężeniu, które uzależnione jest od takich czynników jak: pora dnia czy roku, położenie geograficzne, wysokość nad poziomem morza oraz warunki pogodowe, jest słońce. Promieniowanie ultrafioletowe typu C ma najkrótszą długość fali elektromagnetycznej, którą z kolei cechuje najwyższa energia. Promieniowanie tego typu w warunkach prawidłowych nie dociera do powierzchni Ziemi, gdyż jest prawie całkowicie pochłaniane przez warstwę ozonową atmosfery. Należy jednak pamiętać o problemie jakim jest dziura ozonowa.
Co to jest promieniowanie UV typu B?
Promienie UV typu B w 90% absorbowane są przez naskórek. Właśnie w tej warstwie obserwuje się główny efekt ich działania. Najistotniejszymi, bezpośrednimi strukturami pochłaniającymi UV-B są DNA, melanina oraz kwas urokainowy. Charakteryzują je bardzo duże właściwości rumieniotwórcze. Przedawkowanie tego typu promieniowania prowadzi do pojawienia się oparzeń słonecznych. Częsta i zbyt długa ekspozycja może skutkować również powstaniem stanów przedrakowych oraz nowotworów skóry. Ponadto promieniowanie UV-B pobudza melanogenezę. Efektem tego procesu jest z kolei hiperpigmentacja skóry pod postacią późnej opalenizny. Za to wśród pozytywnych skutków oddziaływania promieni należy wymienić rozpoczęcie syntezy witaminy D3.
Co to jest promieniowanie UV typu A?
Pasmo UV-A w obrębie warstwy ozonowej atmosfery nie ulega osłabieniu, dlatego to ono w największej mierze dociera do obszaru Ziemi. Stopień ten wynosi od 90% do 95% energii promieniowania nadfioletowego. Natężenie UV typu A jest stałe co oznacza, że intensywność jego działania nie podlega zmianom zarówno podczas trwania doby jak i przebiegu poszczególnych pór roku. Dodatkowo fale UV-A swobodnie przenikają poprzez chmury, szyby okienne, a także samochodowe. Promienie z zakresu UV-A penetrują najgłębiej skórę człowieka. W ponad 50% przenikają one przez naskórek działając głównie na skórę właściwą. Cechą charakterystyczną długiego promieniowania ultrafioletowego jest uruchomienie procesów prowadzących do uszkodzenia struktury oraz funkcji tkanki łącznej. W wyniku degeneracji kolagenu, elastyny i naczyń krwionośnych dochodzi do przedwczesnego starzenia się skóry. W obrazie klinicznym fotostarzenia przeważają głębokie zmarszczki i bruzdy. Fale z zakresu UV-A odgrywają także pierwszoplanową rolę w przebiegu wielu schorzeń skóry uwarunkowanych nadwrażliwością na światło. UV typu A cechuje mała rumieniogenność oraz oddziaływanie na powłoki skórne od 10 do 100 razy słabsze niż UV-B. Jednak bardzo duże dawki UV-A mają znaczący wpływ zarówno na zwiększenie odczynu rumieniowego, ponadto promieniowanie to odpowiedzialne jest za natychmiastową pigmentacje skóry, ponieważ utlenia obecny już w powłokach skórnych barwnik – melaninę!
Oddziaływanie promieniowania ultrafioletowego na organizm ludzki jest procesem złożonym, uzależnionym od wielu czynników zewnętrznych i indywidualnych cech osobniczych. Stosowanie jego z umiarem jest niezbędne do właściwego funkcjonowania. Nadmiar natomiast wywołuje wiele niekorzystnych objawów.
Korzystne:
- Synteza witaminy D3
- Opalenizna
- Działanie antydepresyjne (wzrost wydzielania endorfin)
- Leczenie chorób skóry (np. łuszczycy)
- Przyśpieszenie przemiany materii
- Obniżenie poziomu cholesterolu we krwi
Niekorzystne:
- Spadek odporności immunologicznej
- Choroby skóry
- Przyśpieszenie starzenia się skóry
- Nadmierne rogowacenie skóry
- Uszkodzenie kolagenu i elastyny
- Przebarwienia skóry / piegi
- Wzrost zachorowań na raka skóry
- Zwiększenie ilości przypadków zaćmy, zapalenia spojówek
JEŻELI SZUKASZ PORADY DOTYCZĄCEJ ODPOWIEDNIEJ PIELĘGNACJI W SEZONIE LETNIM LUB CHCESZ JĄ WESPRZEĆ PROFESJONALNĄ OPIEKĄ – UMÓW SIĘ NA BEZPŁATNĄ I NIEZOBOWIĄZUJĄCĄ KONSULTACJE!